Een beauty uit 1901
In Juni 2020 kreeg ik een appje van een vriend van me. ‘ Zoek je nog een piano?’ . Ik had gespaard om in mijn huis een langgekoesterde droom te verwezenlijken. Ik wilde graag een zwarte vleugel. Door de corona crisis had ik echter mijn spaargeld aangebroken en het idee van een vleugel in mijn huis op de lange baan gezet. Wel was ik een maand eerder een thuisstudio begonnen. Ik had mijn externe werkplek afgezegd en had een ruimte in mijn huis ingericht als (elektronische) studio. Hij stuurde ook een foto. Wat een beauty, dacht ik. De piano zag er uit als een Grand Dame. Prachtig zwart antiek, met kaarsenstandaards, en mooie ronde tussenbalkjes. Echt hoog ook, een Grand Upright, oftewel een rechtopstaande vleugel. Ik reageerde op het appje : Jazeker, dat zou ik wel willen, ik heb alleen nul euro. Mijn vriend vroeg of ik mijn pianoalbum nog eens kon opsturen. Ik zou later weer bericht krijgen. Ok. prima. Enfin, ik ging verder met mijn artistiek onderzoek naar zeep. Een week later kreeg ik bericht. ‘Je hebt m! Je mag m gratis meenemen als je m zelf komt ophalen.
De piano stond in een huis vlakbij hockeyclub Klein Zwitserland in Den Haag. Ik had opgezocht wat een pianoverhuisbedrijf kostte. Dat begon ergens bij de 800 euro…jeetje. Nou, gelukkig had ik vrienden op crossfit. Aldus bestelde ik een busje en zorgde voor wat stevige muscles. Op de dag zelf bleek het busje dat ik had geregeld veel te klein. Daar paste de piano niet eens in. Ik belde de boys af en wilde de boel op de lange baan schuiven. Maar Len (de vriend van wie de piano vroeger was geweest) zei dat de piano toch echt snel opgehaald moest worden. Let’s fix it good dan. Ik regelde nu een grote bus met laadklep, spanbanden , doeken en een goede kar. En twee dagen later waagde we opnieuw een poging. Dit was ook veel beter, want zonder deze spullen was het nooit gelukt. De piano woog minstens 350 kilo en was op de centimeter door de deur heen te krijgen. De krachtsinspanning die geleverd moest worden om de piano op het hondje te krijgen was zo intens dat een volwassen man van 2 meter, met behoorlijk wat krachttraining achter de kiezen helaas wat spiertjes verrekte. Gelukkig was er voor het huis een buitenfitness aan de gang en konden we iemand extra charteren om te helpen tillen. Na een uur minutieus til en sleepwerk stond de piano dan eindelijk in de bus.
In Utrecht moest de piano mijn appartement in. Gelukkig paste hij in de lift en was er verder geen obstakel. Met een handig systeem van cementblokken die ik nog had liggen bedacht Marius een manier om de piano zonder extreme tilkracht van het hondje af te krijgen. En hopsa, Na een halve dag stond de Grand Upright in mijn studio.
De piano was niet meer gestemd. Ik moest naar Buitenkunst de volgende dag, dus in de tussentijd zou de piano mooi kunnen wennen aan de nieuwe omgeving. Toen ik na twee weken terugkwam wilde ik natuurlijk het liefst zo snel mogelijk op de piano kunnen spelen. Ik checkte een aantal pianostemmers. De eerste reageerde niet snel genoeg. De tweede ook niet. De derde reageerde, maar het was een beetje een vreemd gesprek. Ik moest direct elk halfjaar ingepland worden, net als met de tandarts. De betreffende vrouw , die de zaken deed voor haar man, klonk aan de telefoon nog ouder dan de piano. Ik maakte toch maar een afspraak. Diezelfde avond reageerde pianostemmer 2. Ze vertelde dat het handig was om de piano minstens drie weken te laten acclimatiseren. Ik voelde veel meer fijnheid bij deze stemmer, die direct met goede raad kwam. De volgende dag belde ik stemmer 3 af en vroeg stemmer 2, genaamd Carla, langs te komen. Ik wilde dat de piano in ieder geval goed werd verzorgd potverdorie.
Ook had Carla een boekje bij zich waar we konden zien hou oud de piano was. De prachtige Mason & Hamlin bleek uit 1901 te komen. Ze vertelde dat er in Europa vrijwel geen Mason & Hamlin te vinden is. Deze werden niet verkocht alhier. Iemand moet de piano hebben geïmporteerd vanuit Amerika. Carla heeft rustig de tijd genomen om de piano te stemmen. ‘Het mechaniek is gereviseerd geweest. En niet op zo’n goede manier vertelde ze. Wellicht kun je overwegen om dat nog eens te laten doen. De hamers zijn namelijk wat aan de zware kant waardoor het terugveermechaniek soms een soort kleine dubbelslag produceert.’
Nu de piano gestemd is wordt het tijd om eens te gaan kijken wat ze te zeggen heeft. Ik ben begonnen met de eerste testopnames om te zien of de microfoons die ik nog heb liggen ok zijn voor de opnames. Ik heb de Rode NT4 stereo condensator microfoon opgehangen aan het plafond. Het geluid klinkt echt prachtig. Helaas is er afgelopen week een hamertje gebroken. De F# doet het niet meer…Ik merk ook dat de piano nu al een beetje ontstemd. Ik heb er al veel op gespeeld de laatste weken. De piano is niet heel snel, maar heeft een hele gedragen klank. Heel vol en rijk aan harmonischen. Je moet je best doen om niet hard te spelen. Maar voor langzame Chopin gaat het goed. De piano nodigt ook uit tot zingen heb ik gemerkt.
Het plan is om de komende maanden een album te maken. Een album waarin de piano in verschillende lagen te horen is.
Hier een kort stukje van een eerste improvisatie. Het album ga ik wat meer gelaagd maken, met verschillende takes over elkaar heen. Ook komen er denk ik wel wat vocalen op. In ieder geval zal ik het proces op mijn site blijven delen.
van binnen 
de gebroken F# 
eerste microfoonpositie 
het maken van een XLR patchbay 
het binnenwerk 
mijn moeder en de piano